Sân bay Lộc An - Hồ Tràm có thể hủy nếu xây cao tốc ?

Việc đánh giá xem có nên xây dựng sân bay Lộc An - Hồ Tràm nếu cao tốc nối từ sân bay Long Thành đến Hồ Tràm được thực hiện cần dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm nhu cầu thực tế, hiệu quả kinh tế, khả năng kết nối giao thông, và tác động đến quy hoạch tổng thể. Dưới đây là phân tích chi tiết để trả lời câu hỏi của bạn:

Quy hoạch sân bay Lộc An - Hồ Tràm từ 2018

1. Cao tốc Long Thành - Hồ Tràm và vai trò của nó

Tuyến cao tốc Long Thành - Hồ Tràm, với chiều dài khoảng 41 km và tổng mức đầu tư dự kiến 17.000 tỷ đồng, được tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề xuất nhằm kết nối trực tiếp sân bay quốc tế Long Thành (dự kiến hoạt động giai đoạn 1 vào năm 2026) với khu vực Hồ Tràm, một điểm đến du lịch nghỉ dưỡng cao cấp. Cao tốc này có điểm đầu tại Vành đai 4 TP.HCM (huyện Châu Đức) và điểm cuối tại đường ven biển Vũng Tàu - Bình Thuận (huyện Xuyên Mộc), với quy mô 4 làn xe (mở rộng lên 6 làn trong tương lai) và vận tốc thiết kế 100 km/h.

Cao tốc 41km sân bay Long Thành - Hồ Tràm.

Lợi ích của cao tốc:
- Rút ngắn thời gian di chuyển từ sân bay Long Thành đến Hồ Tràm xuống còn khoảng 30-40 phút (so với 70-80 km đường hiện hữu mất khoảng 1,5-2 giờ).
- Tăng cường kết nối giữa sân bay quốc tế lớn nhất Việt Nam với khu du lịch Hồ Tràm, thu hút du khách trong và ngoài nước.
- Hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội khu vực phía Đông tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đặc biệt là ngành du lịch và bất động sản nghỉ dưỡng (như dự án NovaWorld Hồ Tràm).
- Giảm tải cho các tuyến đường hiện hữu như Quốc lộ 51, vốn thường xuyên ùn tắc.
Tác động đến nhu cầu sân bay Lộc An: Nếu cao tốc được xây dựng, việc di chuyển từ Hồ Tràm đến sân bay Long Thành sẽ trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn nhiều. Điều này đặt ra câu hỏi: liệu sân bay Lộc An - Hồ Tràm (một sân bay chuyên dùng quy mô nhỏ) có còn cần thiết khi sân bay Long Thành đã đủ khả năng đáp ứng nhu cầu hàng không cho khu vực?

2. Sân bay Lộc An - Hồ Tràm: Mục đích và hiện trạng

Sân bay Lộc An - Hồ Tràm, nằm tại xã Lộc An và Láng Dài (huyện Đất Đỏ), được phê duyệt bởi Bộ Quốc phòng vào năm 2020 với diện tích khoảng 244,33 ha. Đây là sân bay chuyên dùng, phục vụ chủ yếu cho khu phức hợp nghỉ dưỡng Hồ Tràm Strip (bao gồm casino, sân golf, khách sạn), với đường băng dài 2.400 m, chủ yếu khai thác máy bay nhỏ và trực thăng. Tổng mức đầu tư dự kiến là 4.250 tỷ đồng, do Công ty TNHH Dự án Hồ Tràm thực hiện theo hình thức tư nhân.

Mục đích:
- Phục vụ khách du lịch cao cấp (đặc biệt là khách quốc tế) đến khu vực Hồ Tràm mà không cần qua các sân bay lớn như Tân Sơn Nhất hay Long Thành.
- Tạo điểm nhấn độc đáo cho Hồ Tràm Strip, tăng sức cạnh tranh với các khu nghỉ dưỡng quốc tế khác.
Hiện trạng:
- Dự án đã khởi công vào tháng 10/2020, nhưng tiến độ hiện tại (tính đến ngày 26/3/2025) chưa được cập nhật rõ ràng. Có thể dự án đang gặp khó khăn về tài chính hoặc thủ tục, dẫn đến sự chậm trễ.

3. Có nên xây sân bay Lộc An nếu có cao tốc Long Thành - Hồ Tràm?

Để trả lời câu hỏi này, cần xem xét các yếu tố sau:

a. Nhu cầu thực tế và sự trùng lặp chức năng

Sân bay Long Thành: Khi hoàn thành giai đoạn 1 (2026), sân bay này sẽ có công suất 25 triệu hành khách/năm, và đến giai đoạn cuối (2050) là 100 triệu hành khách/năm. Với khoảng cách 60-70 km từ Hồ Tràm, nếu có cao tốc, Long Thành hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu đi lại của khách du lịch đến khu vực này, bao gồm cả khách quốc tế và nội địa.
Sân bay Lộc An: Với quy mô nhỏ (chỉ phục vụ máy bay nhẹ và trực thăng), sân bay này chủ yếu nhắm đến phân khúc khách VIP và các chuyến bay thuê bao (charter) cho Hồ Tràm Strip. Tuy nhiên, nếu cao tốc giúp kết nối nhanh chóng với Long Thành, nhu cầu này có thể được Long Thành đáp ứng mà không cần một sân bay riêng.

=> Nhận định: Nếu cao tốc hoạt động hiệu quả, nhu cầu xây dựng sân bay Lộc An có thể giảm đáng kể, vì Long Thành sẽ cung cấp dịch vụ hàng không toàn diện hơn với chi phí đi lại không đáng kể.

b. Hiệu quả kinh tế

Chi phí đầu tư: Sân bay Lộc An tiêu tốn 4.250 tỷ đồng từ nguồn vốn tư nhân, trong khi cao tốc Long Thành - Hồ Tràm cần 17.000 tỷ đồng (chủ yếu từ ngân sách nhà nước hoặc PPP). Nếu cao tốc được xây dựng, việc đầu tư thêm sân bay Lộc An có thể không mang lại lợi ích kinh tế tương xứng, vì lượng khách phục vụ bị giới hạn và có thể không đủ để hoàn vốn.
Tác động kinh tế dài hạn: Cao tốc sẽ thúc đẩy toàn bộ khu vực Hồ Tràm và các vùng lân cận (Xuyên Mộc, Đất Đỏ), trong khi sân bay Lộc An chỉ phục vụ một nhóm nhỏ khách hàng và chủ yếu mang lại lợi ích cho Hồ Tràm Strip.

=> Nhận định: Cao tốc mang lại hiệu quả kinh tế lớn hơn và bền vững hơn so với một sân bay chuyên dùng quy mô nhỏ.

c. Quy hoạch giao thông và không gian hàng không

Khoảng cách an toàn: Khoảng cách 60-70 km giữa Long Thành và Lộc An là đủ để đảm bảo an toàn không lưu theo tiêu chuẩn ICAO. Tuy nhiên, việc vận hành hai sân bay gần nhau có thể gây phức tạp cho quản lý không lưu, đặc biệt khi Long Thành là sân bay quốc tế lớn với lưu lượng lớn.
Tối ưu hóa hạ tầng: Cao tốc kết hợp với sân bay Long Thành tạo thành một mạng lưới giao thông liên kết chặt chẽ, giảm sự cần thiết của một sân bay phụ trợ như Lộc An.

=> Nhận định: Từ góc độ quy hoạch, ưu tiên cao tốc sẽ hiệu quả hơn trong việc tận dụng hạ tầng hiện có (sân bay Long Thành) thay vì xây mới một sân bay nhỏ.

d. Tầm nhìn phát triển du lịch

Hồ Tràm đang định hướng trở thành trung tâm du lịch nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế. Cao tốc Long Thành - Hồ Tràm sẽ giúp khu vực này tiếp cận lượng lớn du khách từ sân bay Long Thành, trong khi sân bay Lộc An chỉ phục vụ một phân khúc hẹp (khách VIP). Nếu muốn phát triển du lịch đại chúng và bền vững, cao tốc là lựa chọn chiến lược hơn.

4. Kết luận

Nếu cao tốc Long Thành - Hồ Tràm được xây dựng và hoạt động hiệu quả, việc tiếp tục xây dựng sân bay Lộc An - Hồ Tràm có thể không còn cần thiết trong ngắn hạn và trung hạn vì các lý do sau:

Sân bay Long Thành, với sự hỗ trợ của cao tốc, đủ sức đáp ứng nhu cầu hàng không cho khu vực Hồ Tràm, kể cả khách du lịch cao cấp.
Đầu tư vào sân bay Lộc An có thể không mang lại hiệu quả kinh tế cao so với lợi ích mà cao tốc mang lại cho toàn vùng.
Quy hoạch ưu tiên kết nối giao thông mặt đất sẽ tối ưu hóa nguồn lực và tránh lãng phí trong bối cảnh Long Thành sắp hoạt động.

Tuy nhiên, trong dài hạn, nếu Hồ Tràm phát triển vượt bậc và nhu cầu du lịch cao cấp tăng đột biến (vượt xa khả năng phục vụ của Long Thành), sân bay Lộc An vẫn có thể được xem xét như một phương án bổ sung. Hiện tại, với tình hình tiến độ chậm của sân bay Lộc An và ưu tiên phát triển hạ tầng giao thông kết nối Long Thành, việc tập trung nguồn lực cho cao tốc là hợp lý hơn.

Bạn nghĩ sao về phân tích này? Nếu có thêm thông tin hoặc quan điểm cụ thể, hãy chia sẻ để tôi có thể điều chỉnh hoặc bổ sung!